Sặc là tình huống rất dễ xảy ra ở trẻ. Nếu như bạn không biết cách nhận biết, xử trí sẽ để lại hậu quả đáng tiếc.
Sặc ở trẻ là một phản xạ co thắt thanh môn, khi có đồ ăn thức uống hay dị vật lọt vào khí quản làm tắc nghẽn đường thở
Chết oan vì bị sặc
Mới đây, một cháu bé ở Krông Kmar, huyện Krông Bông (Đắk Lắk) đã tử vong sau khi uống thuốc si rô, theo nhiều thông tin thì nguyên nhân là do bé sặc thuốc đã khiến cho nhiều bậc phụ huynh lo ngại.
Thực tế, đã có rất nhiều trường hợp các bé bị tử vong hoặc tím tái do sặc nước, hóc dị vật đường thở. Khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội) cũng đã từng cấp cứu bé gái 10 tháng tuổi ở Hoàng Mai, Hà Nội trong tình trạng ngưng thở, ngưng tim. Dù các bác sỹ đã đặt nội khí quản, nỗ lực cấp cứu nhưng không kịp. Người nhà bé gái cho biết, như mọi ngày, mẹ bé để con nằm bú bình, vừa bú vừa ngủ. Sau vài giờ làm việc vặt, người mẹ này tá hỏa khi thấy toàn thân bé tím tái.
BS Trương Hữu Khanh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TPHCM) cho rằng, sặc ở trẻ là một phản xạ co thắt thanh môn, khi có đồ ăn thức uống hay dị vật lọt vào khí quản làm tắc nghẽn đường thở của bé, hậu quả xấu nhất là có thể gây tử vong. Bé bị sặc si rô, sặc nước thường là do con vừa khóc vừa uống. Trẻ thường sợ uống thuốc mà các phụ huynh lại hay sốt ruột, lo lắng nên đổ vội vào miệng con kể cả khi chúng đang giẫy khóc. Thậm chí có người còn bóp mũi cho trẻ há miệng ra để đổ thuốc vào. Chưa kể đến việc cho trẻ dưới 1 tuổi uống cả viên cho mau khỏi bệnh.
Khi trẻ bị sặc nước, siro.. dẫn đến timd tái bạn cần nhanh chóng hà hơi thổi ngạt cho con
Khi bị sặc, bé thường có những biểu hiện ho sặc sụa, khóc to. Điều này càng làm các chất bị hít sâu vào khí quản hoặc phế quản của con gây ngạt thở, tím tái. Các bé có biểu hiện khó thở, thở dốc, thở gấp, hai mắt trợn ngược. Đối với những trường hợp nặng các bé có thể bị ngừng thở và dẫn đến tử vong.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng – nguyên Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) cũng cho rằng, sặc ở các bé xảy ra khi dị vật lọt vào đường hô hấp là một tai nạn hết sức phổ biến, đặc biệt ở bé dưới 1 tuổi. Sặc thuốc si rô cũng là một dạng hóc dị vật đường thở và có thể khiến con bị tử vong do bị ngạt thở. Với các bé, chỉ ngưng thở 4 phút đã gây ra chết não. Một số trường hợp cứu sống được thì trẻ cũng bị di chứng não thành tàn tật suốt đời như bị bại não do não không được cung cấp ôxy trong thời gian con bị ngưng thở.
Lưu ý khi cho trẻ uống thuốc si rô
Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, việc xử lý cấp cứu tại chỗ đúng cách trong những phút đầu tiên ngay sau khi trẻ bị sặc là điều vô cùng quan trọng, giúp bé nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nguy hiểm.
Khi bé bị thuốc si rô hoặc sặc nước, sặc sữa… bạn cần hết sức bình tĩnh thực hiện sơ cứu trẻ theo các bước: Một tay giữ con, một tay dùng lòng bàn tay vỗ thật mạnh 5 – 6 cái vào lưng con – chỗ giữa hai xương bả vai, hành động này sẽ khiến áp lực trong lồng ngực bé tăng lên để tống đẩy dị vật ra ngoài. Nếu bé vẫn khó thở, tím tái, bạn cần đặt con nằm ngửa, dùng hai ngón trỏ ấn nhanh, mạnh, đột ngột vào xương ức.
Sau đó, thông đường thở bằng cách dùng miệng hút mạnh vào mũi, miệng bé, hút kỹ những nước, sữa để tránh không ứ đọng trong mũi, miệng. Hút miệng trước, mũi sau. Đối với bé có biểu hiện ngưng thở, có thể kết hợp các biện pháp trên với hà hơi thổi ngạt, cụ thể bạn có thể ngậm mũi và miệng con thổi vào cho đến khi thấy lồng ngực hơi nhô lên.
Trong trường hợp hóc dị vật lớn, bạn dùng thủ thuật Heimlich là thủ thuật dùng để cấp cứu khi có dị vật lọt vào đường thở và choán gần hết diện tích của đường thở. Nguyên tắc của Heimlich là bạn tạo một lực tác động mạnh, đột ngột vào 2 buồng phổi bằng cách vỗ từ lưng hoặc ép vào cơ hoành, mục đích tạo ra một áp lực lớn đột ngột trong đường hô hấp để đẩy dị vật ra ngoài. Sau đó, đưa bé đến ngay bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Theo BS Trương Hữu Khanh, khi trẻ đang ọc, ói hay sặc chỉ cần cho con nằm nghiêng sang một bên hoặc hà hơi thổi ngạt chứ không cần móc họng trẻ. Dựng trẻ lên để bớt sặc chỉ làm con mệt thêm. Sau khi bé bị ói, ọc hay sặc đừng ép con ăn uống luôn, cần cho con nghỉ một chút.
Với thuốc loại si rô, bạn không nên cho bé uống khi con đang quấy khóc. Ngoài ra, thuốc sirô thường có vị ngọt nên bé thường rất thích uống. bạn nên lưu ý không cho con uống nhiều vì nếu uống quá lượng quy định sẽ gây ngộ độc. Cũng tránh cho bé uống si rô trước giờ đi ngủ vì chất đường sẽ gây viêm lợi hay phá hủy men răng của con, sau khi uống cần vệ sinh răng miệng để loại bỏ chất đường bám trong miệng con. Nếu trẻ phải dùng loại thuốc si rô có tác dụng bổ máu do thiếu sắt nên dùng ống hút hoặc đổ thuốc ra thìa và đưa sâu vào miệng bé tránh cho thuốc tiếp xúc trực tiếp với răng trẻ có thể làm cho răng con bị xỉn màu.
+ Xem thêm:
CẢNH BÁO: BÉ UỐNG NHẦM THUỐC DIỆT CHUỘT VÌ TƯỞNG SIRO
