Nhiều người nhầm tưởng rằng do các bé sinh non hoặc ảnh hưởng từ nước ối bẩn trong quá trình mẹ chuyển dạ nên bé bị tắc tuyến lệ. Tuy nhiên, trên thực tế đây là bệnh bẩm sinh, xuất hiện do có màng bít ở ống lệ đạo.
Bệnh tắc tuyến lệ
Bác sĩ Lê Việt Sơn, trưởng Khoa Mắt, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Có khoảng 4 – 5% trẻ sơ sinh bị viêm tắc lệ đạo bẩm sinh.
Tỷ lệ trẻ bị tắc tuyến lệ ở nước ta chiếm khoảng 4 -5 % trẻ sơ sinh
Tắc tuyến lệ, gọi theo cách khác là tuyến lệ bị chặn, hoặc hiểu nôm na là hệ thống thoát nước ở vùng mắt của trẻ bị chặn.Do đó, khi trẻ khóc, nước mắt không thể thoát ra ngoài gây ngập nước vùng mắt.
Biểu hiện lâm sàng của tắc tuyến lệ
Mẹ quan sát nếu thấy mắt bé thường có ghèn vàng dính quanh mí sau mỗi sáng thức dậy hoặc mắt lúc nào cũng ươn ướt như vừa mới khóc thì hãy nghĩ ngay đến khả năng trẻ bị tắc tuyến lệ.
Nguyên nhân gây tắc tuyến lệ
Tuyến lệ đạo là nơi nước mắt được sinh ra, di chuyển trên mắt nhờ vào mí mắt giúp mắt được làm sạch và bôi trơn.
Khi đôi mắt cử động, những giọt nước mắt được dẫn đến góc trong của khóe mắt và vào các ống dẫn để thoát ra ngoài mắt xuống ống nasolacrimal (ống dẫn vào phía sau mũi). Theo nguyên lý hoạt động này, chúng ta có thể hiểu hiện tượng tắc tuyến lệ xảy ra là do ống dẫn mở không hoàn toàn, cản trở nước mắt thoát ra ngoài.
Phương pháp điều trị tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh
Vệ sinh mắt
Dùng bông gòn hoặc gạc xô mềm tiệt trùng đem thấm nước đun sôi để nguội (nước không để qua ngày) rồi nhẹ nhàng lấy ghèn dính trên mắt để vệ sinh. Thực hiện như thế 3 - 5 lần/ ngày và đều đặn mỗi ngày.
Lưu ý, động tác vệ sinh này phải thật nhẹ nhàng vì vùng da quanh mắt rất mỏng, dễ bị tổn thương, nếu trầy xước dễ dẫn đến viêm nhiễm.
Nếu thấy mắt trẻ bị sưng đỏ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và liệu điều trị thích hợp.
Massage tuyến lệ
+ Dùng đầu ngón tay (đảm bảo móng được cắt và vệ sinh sạch sẽ ) massage nhẹ nhàng nơi khóe mắt của bé.
+ Lần lượt massage từ góc trong của mí mắt rồi di chuyển về phía mũi.
+ Thực hiện như vậy từ 5 - 10 lần/ngày, mỗi lần từ 5 - 10 phút.
Áp lực nhẹ nhờ động tác massage sẽ làm thông những đoạn tắc nghẽn trong ống dẫn, giúp chúng mở ra để nước mắt thoát.
Thông tuyến lệ sai cách
Gọi là ống dẫn, nhưng về cấu tạo, nó rất ngoằn ngèo. Trong khi đó, mắt trẻ lại rất mỏng manh, nên việc thông tuyến lệ đòi hỏi người có tay nghề chuyên môn. Nếu sơ sẩy có thể trợt tay làm loét niêm mạc ống. Điều này khiến tình trạng mắt bé tệ hơn khi ống lệ đạo bị dính gây khó khăn cho lần điều trị tiếp theo.
Không phải trường hợp thông lệ nào cũng khỏi. Nguy hiểm hơn, vô tình còn gây loét ở ống tuyến lệ đạo. Lúc này, nhất thiết phải đợi đến khi trẻ lớn mới tiến hành điều trị bằng phương pháp khác. Tuyệt đối không nên thông lệ quá 3 lần khi không thấy tình trạng được cải thiện.
Thông tuyến lệ đúng cách
Cách thông tuyến lệ hợp lý là phải thông qua chẩn đoán tắc tuyến lệ. Theo đó, có thể bơm thăm dò, đánh giá vị trí tắc, để tìm hướng khắc phục. Ngay cả cách làm khoa học này vẫn có nguy cơ làm hỏng hệ thống dẫn nước mắt.
Có những trường hợp đặc biệt, trẻ cần phải phẫu thuật mở rộng tuyến lệ sau nhiều lần thông tuyến không khỏi. Việc này phụ thuộc vào chẩn đoán của bác sĩ và độ tuổi phù hợp của trẻ để tiến hành.
+ Xem thêm:
HƯỚNG DẪN VỆ SINH MẮT TAI MŨI MIỆNG RỐN VÀ VÙNG KÍN CHO BÉ SƠ SINH
TRÙM KHĂN VOAN CÓ THỂ KHIẾN TRẺ NGẠT THỞ MÙ MẮT
