Một số người mẹ thích cách vắt sữa bằng tay. Cách này có ưu điểm là ít tốn kém, giảm đau do căng sữa, có thể dùng sữa mẹ chà lên chỗ bị nứt, giúp giảm đau.
Trước tiên, bạn cần chuẩn bị bộ dụng cụ sạch để đựng sữa. Có thêm khăn sạch để lau, gần đó. Rửa tay bạn với xà phòng và nước. Tiếp đến, lau sạch vú với một chiếc khăn ướt để làm sạch cả khu vực xung quanh núm vú.
Dùng ngón tay cái, ngón tay trỏ và ngón giữa, tạo thành chữ C bao quanh quầng vú. Các ngón tay nên cách quầng vú 1-2 cm. Với hình dạng chữ C như thế, bạn thử nhẹ nhàng đẩy vú về phía trước. Ép nhẹ ngón tay cái và ngón tay trỏ vào nhau để tạo lực vắt sữa nhưng không được kéo hay giật. Hình dung các ngón tay của bạn đang giúp sữa chảy từ trung tâm ra khỏi đầu ti.
Thay đổi vị trí của bàn tay bạn để tay chạm vào tất cả các ống dẫn sữa. Hãy di chuyển bàn tay bạn từ trên xuống dưới, từ phải qua trái, xoay như kim đồng hồ. Dừng lại khi sữa đã ngừng ra.
Lưu trữ
Sau khi vắt, bạn có thể chuyển sữa vào bình hoặc cốc và cho bé ăn ngay lập tức. Hoặc có thể bảo quản trong tủ lạnh (sữa tươi ngon trong vòng 1 tuần). Cũng có thể đông lạnh sữa với túi (hộp nhựa) chuyên dụng.
Sữa đông lạnh không khác với những thực phẩm khác:
- Nên ghi ngày tháng trên bao bì.
- Không làm đông lạnh rồi rã đông nhiều lần.
- Sử dụng các lô hàng cũ trước khi dùng các lô hàng mới.
Nếu tủ lạnh được đóng – mở nhiều lần, hãy dùng sữa mẹ tối đa trong vòng 2 tháng. Nếu có tủ đông chuyên dụng (ở -20 độ) thì sữa được bảo quản tối đa trong 12 tháng.
Rã đông và sử dụng
Hãy mang sữa ra khỏi tủ đông lạnh và đặt nó dưới một vòi nước ấm đang chảy. Hãy lắc đều để các thành phần chất béo quyện vào nhau (đôi khi chất béo bị tách ra).
Khi sữa ấm, hãy đổ sữa vào bình hoặc cốc cho bé.
Lưu ý: Sữa mẹ kém chất lượng nếu nó có mùi chua. Không dùng lò vi sóng hoặc đun sôi sữa mẹ vì nó sẽ phá hủy các enzyme và các chất kháng thể có trong sữa.
Lưu ý khi nặn sữa bằng tay
Vì nhiều lý do bé không thể bú trực tiếp sữa mẹ trong khi đây lại là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh. Dưới đây là một số lưu ý cho bà mẹ khi nặn sữa bằng tay.
Vì sao mẹ phải tự nặn sữa?
Có nhiều trường hợp bà mẹ phải nặn sữa để nuôi con. Đó là những trường hợp khi người mẹ không thể tiếp xúc với bé thường xuyên do trẻ bị ốm, trẻ sinh non đang cần chăm sóc đặc biệt, hoặc mẹ quá bận bịu với công việc đột xuất nào đó… nhưng vẫn muốn cho trẻ uống sữa mẹ thay vì các sản phẩm sữa khác.
Cũng có trường hợp người mẹ phải tự nặn sữa do cảm thấy khó chịu và không thoải mái khi ngực quá căng.
Cách nặn sữa
Bà mẹ có thể tự nặn sữa bằng tay hoặc máy hút sữa. Có nhiều loại máy hút sữa với kích cỡ và kiểu dáng khác nhau thích hợp với ngực của nhiều phụ nữ, giá từ vài trăm nghìn đến vài triệu. Do đó, bạn nên tham khảo kỹ sự tư vấn cũng như xem qua trực tiếp trước khi chọn mua sản phẩm này. Các bà mẹ cần đảm bảo bình chứa và máy hút luôn được vệ sinh sạch sẽ và tiệt trùng trước khi sử dụng.
Tuy nhiên, thông thường nhiều người mẹ cảm thấy việc nặn sữa bằng tay dễ dàng và thoải mái hơn dùng máy hút, nhất là vào những ngày đầu tiên khi sinh em bé. Việc sử dụng cách nào là tùy thuộc vào thói quen và ý muốn của bạn.
Vài lưu ý khi nặn sữa bằng tay:
Trước khi nặn, hãy rửa tay thật sạch bằng xà phòng và nước ấm, massage ngực một chút trước khi tiến hành nặn.
Đặt tay để nặn ở phần quầng đen xung quanh đỉnh vú.
Bóp nhẹ nhàng. Đặt ngón cái và các ngón còn lại theo hình chữ C
Nặn nhịp nhàng. Cố gắng không để các ngón tay trượt trên da. Lần đầu tiên nặn sữa, chỉ có vài giọt xuất hiện. Sau đó, sữa sẽ chảy thành dòng mạnh và bạn có thể nặn dễ dàng vào các lần tiếp theo.
Nếu sữa không chảy, di chuyển bàn tay gần đỉnh hoặc xa hơn để tìm vị trí tốt nhất. Massage ngực thêm một lúc và thử lại.
Lưu trữ và sử dụng sữa thế nào?
Sữa cần chứa trong một bình khử trùng. Thời hạn lưu trữ sữa như sau:
Trong tủ lạnh tối đa 2 ngày.
Lưu trữ được 2 tuần trong ngăn đá tủ lạnh.
Cho bé uống sữa ngay sau khi rã đông. Sữa mẹ sau khi rã đông vẫn còn chất lượng tốt hơn so với sữa bột, sữa đặc khác. Không tái đông lạnh sữa lần nữa khi nó đã tan.
Bé có thể uống sữa khi còn hơi lạnh. Bạn nên ngâm bình sữa trong nước ấm để tăng nhiệt độ sữa bằng nhiệt độ cơ thể người. Không nên hâm nóng sữa bằng lò vi sóng.
Nếu em bé của bạn đang được chăm sóc trong bệnh viện vì sinh non hoặc bị bệnh, bạn có thể liên hệ với nhân viên y tế để lưu trữ sữa của mình dành cho bé uống.
Sau khi hút sữa bằng máy hút sữa có thể lượng sữa sẽ phải sử dụng từ 8h – 24h, hoặc có thể nhiều hơn. Bạn có thể tham khảo một số cách trữ sữa mẹ hiệu quả sau mà không làm mất lượng dinh dưỡng trong sữa:
Trữ sữa tại nơi làm việc thế nào:
Với trường hợp các mẹ phải đi làm sớm, kinh nghiệm và phương pháp trữ sữa vô cùng quan trọng. Mẹ có thể tận dụng bằng cách mang máy theo hút sữa theo nếu công ty có tủ lạnh.
Cách làm: Hút sữa 2 lần, 1 vào buổi sáng và 1 vào buổi chiều. Sữa sau khi vắt sẽ được để vào ngăn mát của tủ lạnh. Trước khi ra về, viên đá khô lấy từ ngăn đá sẽ được cho vào túi giữ ấm/lạnh cùng với 2 bình sữa.
Trữ sữa tại nhà và cấp đông thế nào để đúng cách và đảm bảo dưỡng chất:
- Trữ sữa ở đâu: Chúng ta chứa sữa mẹ trong bình sữa chuẩn bằng nhựa hoặc bằng thủy tinh.
- Cach sắp xếp: Xếp thành hàng ngang, bình ngoài cùng bên trái là bình cũ nhất, bình ngoài cùng bên phải là mới nhất. Ghi chú từng bình ngày hút để bé dùng từ cũ tới mới.
- Rã đông sữa bằng cách tự nhiên: bỏ sữa xuống ngăn mát vào tối hôm trước đó. Sau đó hâm nóng sữa bằng cách đặt bình sữa vào chén nước ấm. Cho trẻ sử dụng sữa hoặc có thể tiếp tục bảo quản ở tủ lạnh thêm 24 giờ nữa. Không nên làm đông lạnh sữa lần thứ hai. Tránh rã đông bằng ló vi sòng, vì lò vi sóng có thể làm hủy hoại đi các chất kháng thể chống nhiễm trùng trong sữa mẹ. Ngoài ra, lò vi sóng có thể tạo ra các “hạt nóng” có thể gây phỏng con bạn.
- Sữa để ngăn mát không nên để quá 36h. Thời gian trữ sữa ở ngăn mát tốt nhất trong khoảng 24h sau khi vắt.
- Chúng ta có thể bảo quản sữa mẹ bao lâu:
• 72 giờ trong tủ lạnh
• 1 tháng trong ngăn đá
• 3 tháng trong tủ đông (mặc dù có thể làm giảm mất lượng kháng thể trong sữa)
Lưu ý: Khi bạn làm lạnh sữa, chất béo trong sữa sẽ tạo thành một lớp mỏng trên bề mặt. Khi bạn làm ấm sữa, bạn nên lắc đều để tái phân bố lại lớp chất béo này.
Tuy nhiên, không nên quá lạm dụng việc vắt sữa bằng dụng cụ. Hút sữa mang tính cơ học, hút mãi sẽ hết. Còn cho con bú trực tiếp sẽ kích thích sữa bài tiết nhiều hơn. Khi bé bú mẹ ngoài việc miệng ngậm vú, tay chân sờ người mẹ cũng sẽ tăng thêm tình cảm mẹ con.
+ Xem thêm:
+ BÍ QUYẾT VẮT SỮA MẸ THẬT DỄ DÀNG
+ CÁCH BẢO QUẢN SỮA MẸ CHUẨN, KHÔNG LO MẤT CHẤT