Cách trò chuyện của bố mẹ với con hàng ngày không chỉ làm phong phú vốn từ và khả năng giao tiếp cho trẻ từ khi còn nhỏ có thể giúp trẻ làm chủ ngôn ngữ, tạo tiền đề cho sự phát triển năng lực trong tương lai.
1. Trò chuyện từ khi bé chưa biết nói
Một nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Trường ĐH Amsterdam phát hiện rằng, trẻ có thể học ngôn ngữ từ những điều đơn giản nhất như ngữ điệu và giọng nói ngay khi còn trong bụng mẹ. Các chuyên gia cũng cho biết, cách trẻ tiếp xúc với ngôn ngữ như thế nào không quan trọng bằng số lượng từ mà trẻ thu nhận được. Mẹ hãy tưởng tượng mình là một phát thanh viên đang dẫn chương trình nào đó và luôn tìm cách diễn đạt hay nhất đến thính giả.
Mách mẹ: Ngoài cách nói chuyện thông thường, cha mẹ có thể kể chuyện cho con nghe hoặc cha mẹ nói chuyện với nhau theo nội dung những câu chuyện trong sách.
2. Để trẻ nói chuyện một mình
Cách này có vẻ hơi kỳ quặc nhưng mẹ chớ bỏ qua. Khi trẻ biết nói, ngoài thời gian trò chuyện cùng con, cha mẹ nên dành một khoảng thời gian cho trẻ nói chuyện một mình. Đây là cách tuyệt vời để kích thích khả năng ngôn ngữ. Nó rất hữu hiệu trong việc tạo thói quen về phát ngôn và mang đến niềm vui cho trẻ. Lúc này, cha mẹ đóng vai trò là người nghe và bạn có thể sửa lỗi cho con.
Mách mẹ: Ngoài cách nói chuyện thông thường và lắng nghe, cha mẹ còn có thể đưa ra tình huống nhằm kích thích sự linh hoạt trong việc xử lý tình huống của trẻ.
3. Giao tiếp với trẻ
Bố mẹ nên tạo ra nhiều hoạt động liên quan đến ngôn ngữ để giao tiếp với con. Đó có thể là những cuộc hội thoại, kể chuyện và hát. Đây là cách hữu hiệu tạo nên thói quen cho trẻ nhằm kích thích tư duy và phát triển ngôn ngữ. Từ 20 – 24 tháng tuổi là giai đoạn trẻ phát triển mạnh về ngôn ngữ, cha mẹ nên biết về điều này.
Không phải trẻ nào cũng “linh hoạt” ngay từ đầu, một số trẻ đã cố gắng nhưng vẫn chưa nói được. Gặp tình huống này, cha mẹ phải biết cách ghi nhận nỗ lực của con.
Mách mẹ: Thi thoảng mẹ nên thay đổi phương pháp nói chuyện bằng cách cho trẻ xem tranh/ảnh và đặt ra câu hỏi: “Con nhìn thấy những gì có trong bức tranh/ảnh này?”. Mẹ nên có sự tương tác bằng ánh mắt và ngôn ngữ cơ thể với con, đồng thời cũng cần khen ngợi “thành quả” của con.
4. Những giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ
Mỗi bé có giai đoạn phát triển kỹ năng ngôn ngữ riêng. Các nhà khoa học đã tổng hợp theo những giai đoạn sau:
l 0-4 tháng: Trẻ em bắt chước một số âm thanh nhất định và quan tâm tới giọng nói của những người xung quanh.
l 4-7 tháng: Trẻ có phản ứng với âm thanh và bập bẹ nói.
l 7 – 12 tháng: Trẻ biết kết hợp những âm tiết và nói được nhiều từ hơn.
l 12 – 18 tháng: Vốn từ của trẻ phát triển rất nhanh, trẻ đã biết nói nhiều từ cùng một lúc.
l 18 – 30 tháng: Trẻ có thể nói được những cụm từ, thậm chí là nói thành câu dài.
Mách mẹ: Nếu trẻ đã 18 tháng tuổi mà chỉ nói được hơn 15 từ, cha mẹ nên cho con đi khám. Mỗi bé phát triển kỹ năng ngôn ngữ theo tốc độ riêng. Cha mẹ cần quan tâm và phát hiện kịp thời bệnh về ngôn ngữ hoặc thính giác để chữa trị hiệu quả.
+ Xem thêm:
TRẺ EM SẼ THÔNG MINH HƠN KHI ĐƯỢC BỐ QUAN TÂM
NHÌN TƯ THẾ NGỦ, ĐOÁN TRÍ THÔNG MINH CỦA TRẺ EM
